5-9. ay arasında bebeğinizin uyku düzeni nasıl olmalı? Uyku Eğitimi için uygun bir zaman mı? Sağlıklı uyku alışkanlıkları kazandırmak konusunda neler yapabilirsiniz?
5. ayla birlikte artık bebeğinizin gündüz uykuları ve gece uykuları biraz daha düzene girmeye başlamıştır. Tabi ki eğer 0-4 ayda sağlıklı uyku alışkanlıkları kazandırma konusunda belirli adımlar atabilmeyi ve gerekli alt yapıyı oluşturmayı başardıysanız. Eğer 0-4 ay arasında uyku düzeni adlı yazımı okumadıysanız buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
Eğer bebeğiniz bu aylarda halen emzirilerek, kucakta ya da sallanarak uykuya dalıyor ve gece boyunca sıkça uyanıyorsa. YALNIZ DEĞİLSİNİZ!
5 ve 6. Aylar sadece destekle uykuya dalabilen ve gece boyunca uyanan bebeklere uyku eğitimi vermek için ideal bir zamandır.
UYKU MİKTARI:
Bu dönemde bebekler gece 10-12 saat, gündüz ise 2 veya 3 uykuya bölünmüş olarak 2,5-3,5 saat sürecek bir gündüz uykusuna ihtiyaç duyarlar. Dr. Marc Weissbluth, Healthy Sleep Habits, Happy Child kitabında bebeklerin sadece %16’sının gündüz 3 uyku uyuduğundan bahsetmektedir. 3 uyku uyuyan bebekler de 3. Uykuyu genellikle en geç 9. Ay civarında bırakma eğilimindedirler.
Bebeğinizin 3 uyku mu yoksa 2 uykuya mı ihtiyacı olduğunun cevabı ise bebeğinizde saklıdır. Eğer bebeğiniz uyanık kaldığı süreleri rahat ve huzurlu bir şekilde geçirebiliyorsa, gece de 1 veya en fazla 2 beslenme dışında kesintisiz uyuyabiliyorsa, gündüz uykuları onun için yeterli demektir.
İPUÇLARI:
- Uyku Öncesi Rutin: Eğer bebeğinizin bir uyku öncesi rutini yok ise hemen yaşına uygun şekilde bir uyku öncesi rutin oluşturmanızı öneririm. Uyku öncesi rutinler, bebeğinizin uykulardan önce sakinleşmesi, uykuya hazırlanması ve uykuyu tanıması için çok önemlidir. Bu dönemde banyo (eğer bebeğinizi rahatlatıyorsa) emzirme, alt değiştirme ve kısa bir masaj bebeğinizi uykuya hazırlamak için yeterlidir.
- Beslenme Düzeni: Gündüz yeterli beslenen bebekler, geceleri daha az beslenmeye ihtiyaç duyarlar. Bir çok bebek 6. Aydan itibaren beslenmeden 6-8 saat gece kesintisiz şekilde uyuyabilir. Her bebeğin ihtiyaçlarının farklı olduğunu unutmadan, gece beslenmesini ne miktarda yapabileceğinizi mutlaka doktorunuzla değerlendirmenizi öneririm. Ancak unutulmaması gereken önemli nokta bu aylarda saat başı ya da her 2 saatte bir uyanarak beslenen bebeklerin açlıktan değil alışkanlıktan uyandıkları gerçeğidir.
- Sağlıklı Uyku Ortamı: Uykunun kalitesi ve verimliliği ile oda koşulları arasında önemli bağlantılar bulunur. Bebeğinizin odasının temiz ve havalandırılmış olması çok önemlidir. Bebekler de aslında biz yetişkinler gibi serin ortamlarda çok daha iyi uyurlar. Oda sıcaklığının 21-22 C olması ideal bir ısıdır. Ayrıca gündüz uykularında bebeğinizin yattığı odanın olabildiğince karanlık olması uykunun kalitesini etkileyecektir. Ayrıca yine bebeğinizin odasının onu uyaracak olan süsleme ve oyuncaklardan arındırılarak olabildiğince sade olarak dekore edilmesi de yine uykulara yansıyacaktır. Burada bebeğinizin odasının sağlıklı bir uyku ortamına sahip olup olmadığını anlayabilmeniz için kendinize şu soruyu sormanızı öneriyorum: Bebeğinizin odasına girdiğinizde bu oda sizi rahatlatıyor mu? Siz olsanız bu odada huzurlu bir şekilde uyuyabilir miydiniz? Yoksa bu oda çok fazla dikkat çekici ve uyarıcı detay mı içeriyor? Bu sorular size bebeğinizin odasının sağlıklı bir uyku ortamına sahip olup olmadığı konusunda gerekli ipuçlarını sağlayacaktır. Bu dönem yine bebeğinizi kendi odasına geçirmek için de ideal bir zamandır. Artık bu dönemde bebeğinize evde yaptığı tüm uykuların (gece ve gündüz) odasında ve kendi yatağında yapılacağının gösterilmesi için uygun bir zamandır.
- Uyanıklık Süreleri: 5-8. aylarda bebeğinizin uyanıklık süreleri yaklaşık olarak 1,5-3 saat arasındadır. Her zaman bebeklerin uyku işaretlerini takip etmek, saati takip etmekten daha önemli olsa da yine de uyanıklık sürelerini referans almak da aynı derecede önemlidir. 5-6. aylarda bazı bebekler sadece 1,5-2,5 saat arasında uyanık kalabilirken, 7-8. aylarda bu süre 2,5-3 saate çıkmaktadır.
9. aya gelindiğinde bebeklerin çoğu ya 3 uykuyu bırakmıştır ya da bırakmak üzeredir. Böylece uyanıklık süreleri bir miktar daha açılacaktır.( 3-3,5 saat) Örneğin 9 aylık bir bebeğin günlük düzeni sabah 7-7.30 gibi uyanmasıyla başlayacak, ilk uykuya 9.30-10.00 civarında yatacak, 2. uykuyu ilk uykudan uyandıktan yaklaşık 3 saat sonra yapacaktır. Akşam uykusuna da 2. uykudan uyandıktan yaklaşık olarak 3,5 saat sonra hazır olacaktır. Gündüz yaşına uygun şekilde uyuyan bebeklerin, gece çok daha kolay uykuya dalabildiklerini ve gece daha uzun süre uyuyabildiklerini de unutmamamız gerekir. - Biyolojik Saat: Yine aynı biz yetişkinler gibi bebeklerin de iç saatlerini düzenlemek için her gün yaklaşık olarak aynı saatlerde uyanması, aynı saatlerde gündüz uykularını yapması ve yine aynı saatlerde akşam uykusuna yatması önemlidir. Ancak bunu robotik bir düzenleme olarak algılamamak gerekir. Her zaman artı eksi 30 dakika esneklikler tanımak gerekir bebeklere. Ancak bir akşam 22.00’de diğer akşam 23.00’de, bir diğer akşam 20.00’de uyumak bebeklerin çok daha zor uykuya dalmalarına neden olur. Eğer bebeğinizin düzenli uyku saatleri varsa, bebeğiniz çok daha kolay uykuya dalacaktır. Çünkü vücudu da aslında bu saatlerde uyumak için sinyaller gönderecektir.
- Bağımsız Uyuma Becerisi: Eğer bu aylara kadar bebeğiniz uykuyu sadece memede/kucakta/sallanarak vb. gibi desteklerle yapmaya alıştıysa, uyku döngüleri sırasında hafif uykuya geçtiğinde de ne şekilde uykuya daldıysa aynı koşulu ( meme/kucak/sallama/el tutma vb) sizden bekleyecek ve bu şekilde uykuya geri dönmeye çalışacaktır. Eğer siz de böyle bir durum yaşıyorsanız, bu alışkanlığı bebeğinize unutturarak yerine yeni bir düzen oturtmak için çalışmalara başlayabilirsiniz. Bu konuda uygulayabileceğiniz bir çok farklı yöntem bulunur. Siz kendi aile dinamiklerinize ve bebeğinizin mizacına en uygun olan yöntemi kullanabilirsiniz. Bu konu oldukça detaylı bir konu olduğundan dolayı, bunun ayrıntılarına sadece özel danışmanlıklarda girebiliyoruz. Ama hem internetten hem de bir çok kitaptan dünyada uygulanan uyku eğitimi yöntemlerinin ayrıntılarına ulaşmanız mümkündür. Genellikle gece uykularında yeni bir düzen kurmak 2-3 hafta sürerken, gündüz uykularının düzene girmesi bazen 6 haftayı bulabiliyor. Burada ebeveynlere düşen görev sabırla ve tutarlılıkla bebeklerine yaşlarına uygun bir program oluşturmak ve uykunun herhangi bir destek olmadan, gözlerini yataklarında kapatarak da olabileceğini bebeklerine göstermektir.
Herkese Mutlu ve kesintisiz uykular diliyorum…
Sevgilerimle,
Güliz G. Özsaruhan
0-3 Yaş Bebek Uyku Danışmanı
